Jasna Góra, Klasztor Ojców Paulinów

Początki istnienia klasztoru sięgają dnia 22 czerwca 1382, kiedy to do Polski zostali sprowadzeni paulini z macierzystego klasztoru św. Wawrzyńca pod Budą na Węgrzech przez księcia Władysława Opolczyka i osadzeni mocą dekretu z 9 sierpnia tegoż roku na wzgórzu w pobliżu wsi Stara Częstochowa, którego proboszczem był Henryk Biel herbu Ostoja z Błeszna[5]. Oddany im został wówczas drewniany kościół parafialny pw. Najświętszej Panny Maryi Dziewicy i Rodzicielki[6]. Parafię przeniesiono natomiast do filialnego kościoła św. Zygmunta w Częstochowie[6]. Jak wynika to z najnowszych badań, na wzgórzu jasnogórskim obok kościoła drewnianego wznosiła się murowana strażnica[6]. W niej to – być może po zaadaptowaniu – zamieszkało początkowo pierwszych około 16 zakonników węgierskich[6]. Ich pieczy w dwa lata po erekcji klasztoru powierzył książę opolski Władysław przywieziony z ziemi halickiej obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, zwany odtąd Obrazem Matki Boskiej Częstochowskiej, który według legendy namalował św. Łukasz Ewangelista na desce stołu w Jerozolimie. Obraz wkrótce zasłynął łaskami i cudami. W rzeczywistości obraz powstał w XIV wieku i jest dziełem nieznanego artysty włoskiego[7]. On też namalował szramy na policzku Matki Boskiej, co wykazały wykonane w XX wieku szczegółowe badania obrazu[7]. Paulini, uposażeni najpierw dziesięcinami przez fundatora, w kilka lat później 24 lutego 1393, gdy książę Władysław utracił swe posiadłości śląskie i małopolskie, ponowne nadania, bardziej korzystne otrzymali od króla Władysława Jagiełły[8]. Na skutek napływających darów podjęto wówczas realizację zespołu gotyckich zabudowań kościelno-klasztornych[8]. W latach 1425–1429 wzniesiono jednonawową świątynię murowaną, zastępując nią kościół drewniany[8]. Ponadto do stojącej kaplicy Matki Bożej, dostawiono od zachodu czworoboczny klasztor z wewnętrznym krużgankiem[8].

14 kwietnia 1430 klasztor został splądrowany przez bandę rycerzy, rozbójników (Polaków, Ślązaków, Czechów i Morawian, wśród których był m.in. starosta sanocki Jan Kuropatwa), którzy przy tej okazji sprofanowali i zniszczyli cudowny obraz[9]. Obraz został wówczas wyrwany z ołtarza, ciśnięty na ziemię, okradziony z kosztowności i pocięty szablami[10]. Po renowacji w Krakowie i ozdobieniu tła srebrnymi blachami obraz został uroczyście przeniesiony na Jasną Górę w 1434[8]. Ponowny wzrost ruchu pielgrzymkowego wymusił trwającą do 1644 rozbudowę gotyckiej kaplicy Matki Bożej o trójnawowy korpus. Budowa fortyfikacji trwała 28 lat, z przerwami od roku 1620.

Szczególne znaczenia dla Polaków miejsce to nabrało podczas potopu szwedzkiego w 1655 oraz 1 kwietnia 1656, gdy król Jan II Kazimierz Waza złożył śluby lwowskie. 16 marca 1657 przybył on na Jasną Górę i tam modlił się o uratowanie Rzeczypospolitej przed wojskami szwedzkimi. Śluby lwowskie powtórzone zostały 26 sierpnia 1956 w Jasnogórskich Ślubach Narodu, napisanych przez prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego 16 maja 1956. (wiki)

Więcej informacji oraz dalsze linki do różnych jasnogórskich stron internetowych:
www.jasnagora.pl
Biuro Prasowe Jasnej Góry, aktualności jasnogórskie:
www.jasnagora.com

Jasnogórskie Centrum Informacji, zwiedzanie Jasnej Góry:
www.jci.jasnagora.pl